“Daar zit volgens mij de crux voor deze levensfase: enerzijds de vrijheid om helemaal je zelf te zijn en anderzijds nog iets voor de maatschappij willen doen.”

Als je googelt op ‘vrouwen van 60’ krijg je een bedroevend plaatje te zien: nietszeggende vrouwenhoofden met grijs haar. De volgende hit is een item over kort haar. En daarna komt een reclame voor het printen van verjaardags T-shirts. Zodra de algoritmes van Google mijn zoekgedrag beter leren kennen, krijg ik bijvoorbeeld wel het artikel van Nicolette de Boer met 7 dilemma’s voor 60+ vrouwen. Waarvan er 3 met uiterlijk te maken hebben, nl. wel/niet kort haar; wel/niet grijs haar en wel/niet sneakers. Vrouwen van 60 hebben zo lijkt het geen sterk of veelzeggend imago, anders dan dat er iets is met hun haar. Hoe is het mogelijk? Ik besluit te rade te gaan bij Zabeth Van Veen, oprichter en eigenaar van ImagoMatch. Zabeth is imagodeskundige, spreker, trainer en coach op het gebied van personal branding, zichtbaarheid, vooroordelen en imago voor mannelijke en vrouwelijke professionals uit alle denkbare branches.

“Ik kan je zeggen dat het vanuit marketing oogpunt bepaald geen uniforme groep is, vrouwen van rond de zestig. Daar is die veel te divers voor. Veel vrouwen van zestig zijn nog hard aan het werk, sommigen zijn lichamelijk op of ziek en sommigen hebben nooit gewerkt buiten de deur. Ze zijn misschien oma, of nog niet, of zelfs al overgrootmoeder, ze zijn dochter van, mantelzorger, oppas-oma, RvB lid, schoonmaakster, gelift, gebotoxt of niet, getrouwd of gescheiden of weduwe. Of ze beginnen net aan hun derde jeugd en genieten van hun vrijheid. Of een combinatie van dit alles. Ik weet ook niet of vrouwen wel bij die groep willen horen. Ik ben zelf nog geen 60, maar voel me ook niet aangetrokken door uitnodigingen voor de 50+ beurs of een abonnement op Plus Magazine.

Het interview met Heleen van Royen in Parool is  interessant. Zij vertegenwoordigt  diversiteit  in 1 persoon: ze is een succesvol schrijfster, ziet er goed uit,  doet precies waar ze zin in heeft, met haar jongere man, haar extra gevulde borsten, haar exhibitionisme en de liefde waarmee ze over haar kleinzoon praat. Het gaat allemaal samen. Dus het is maar net hoe je het bekijkt: het ontbreken van een duidelijk imago of beeld geeft juist vrijheid om je helemaal uit te leven. Je hoeft nergens aan te voldoen en je dus nergens tegen af te zetten. Wat wil je nog meer?

Trouwens, het maakt nogal uit of je hoog- of laag opgeleid bent en wat je (financiële)  omstandigheden zijn hoe je naar deze periode in het leven kijkt. Niet alle vrouwen kunnen zich de luxe permitteren op het gemak na te denken over de invulling van hun derde levensfase. Een werkster met een paar kleine zwarte schoonmaakbaantjes, moet gewoon doorploeteren tot haar AOW. Die is blij als ze dat al haalt en daarna mag uitrusten. De ongelijkheid tussen hoog- en laagopgeleiden neemt met de leeftijd alleen maar toe.

Ook uiterlijk is de groep misschien wel te divers om er een duidelijk beeld bij te krijgen. Ik vind bijvoorbeeld Iris Apfel (fotomodel) een prachtig voorbeeld van hoe je op hoge leeftijd helemaal je eigen stijl kunt kiezen.  Of in Nederland, MisJab, straatfotografe die bijzonder geklede mensen portretteert, vaak 60+ers. Dus ja, ik moet wel concluderen dat ‘rond de zestig’ geen vastomlijnde doelgroep is.

De derde levensfase staat voor mij voor het oogsten van alles wat je in je leven hebt geïnvesteerd en ontwikkeld. Je hebt je bevrijd van opgelegde verwachtingen. Je hebt je essentie gevonden en weet waar je voor staat. Je bent nu vrij en mag oogsten.

Ik heb vanzelfsprekend ook nagedacht over je vraag naar rolmodellen, hoewel ik daar zelf niet zo van ben. Ik ben nooit  op zoek naar voorbeelden voor mezelf. Ik vind het belangrijk dat ik mezelf verbeter en zorg voor groei in mijn ontwikkeling, ieder heeft zijn eigen pad te gaan. Van vergelijken of adoreren, heb ik nooit het nut begrepen. Zelfs niet in mijn pubertijd.

Wat ik mooi vind aan mijn vak is dat ik mensen help hun boodschap en wie ze zijn goed over te brengen. Omdat mensen zich laten beïnvloeden door iemands uiterlijk, neem ik dat aspect ook altijd mee in mijn coaching. Eeuwig zonde dat Marion Koopmans bijvoorbeeld zoveel commentaar krijgt op haar kapsel, terwijl ze zo’n bevlogen en kundig viroloog is. Beeldvorming discrimineert nu eenmaal alle mensen die niet tot de groep blanke mannen tussen de 35 en 45 behoort. Dat is oneerlijk en maakt onnodig onzeker, maar zo werkt het helaas. Mensen denken nu eenmaal in hokjes om informatie snel te kunnen verwerken. Je dag doorkomen zonder de wereld om je heen in hokjes te stoppen, is zelfs bijna onmogelijk! Dat doen we niet expres, dat zijn onderbewuste processen. Vervolgens is de kunst om de mening van de meerderheid niet te verwarren met de waarheid. Blijf je eigen keuzes maken. Het is alleen goed om te weten hoe het werkt.

Wat dat betreft doet Angela Merkel het goed. De jasjes die ze draagt zijn slim gekozen als power-symbool op de foto naast al die mannen in pak. Bovendien passen ze goed bij haar moeilijk te kleden figuur. Ontwerpers mogen sowieso meer rekening houden met het ouder wordende vrouwenlichaam. Onze vormen veranderen na de overgang. Pas de ontwerpen daar dan op aan!

Het mooist vind ik vrouwen die anderen laten delen in hun oogst. Ik heb er een paar voor je verzameld waarvan ik er enkele persoonlijk ken.  Om te beginnen: Tineke Bahlmann heel inspirerend, vanwege haar pioniersrol als vrouw in commissarissenland. Ze is niet zo zichtbaar in de mainstreammedia, maar staat geregeld in het Financieel Dagblad. Ze is op haar zeventigste nog steeds een gerenommeerd toezichthouder en strategisch adviseur, gewaardeerd om haar integriteit. Zij werkte o.a. mee aan de Women on Boards Leergang en helpt vrouwen op weg naar de boardroom.

En wat dacht je van Erica Terpstra, zoveel energie en levenslust. Past in geen enkel hokje en is daarmee ontzettend inspirerend. Ze volgt al haar hele leven het advies van haar vader: “Als je dan zo gelukkig bent, is het minst dat je kunt doen daar iets van door te geven aan een ander”.

Natuurlijk zijn actrices als Meryl Streep of Helen Mirren mooie voorbeelden van vrouwen die chic en stijlvol oud worden. Net als onze eigen Moniek van de Ven trouwens, die er op haar 68e fantastisch uitziet, acteert, regisseert en ambassadeur is voor UNICEF Nederland.

Wie ik zeker nog wil noemen is Oprah Winfrey, selfmade vrouw die zich op alle mogelijke manieren inzet voor onderwijs en emancipatie van kansarme meisjes en vrouwen.

Daar zit volgens mij de crux voor deze levensfase: enerzijds de vrijheid om helemaal je zelf te zijn en anderzijds nog iets voor de maatschappij willen doen.”