Margreet van Gastel(67), fotograaf, oud-wethouder, bestuurlijk verbinder bij complexe dossiers op het gebied van de energietransitie: “Zolang je nieuwsgierig blijft, ben je niet oud.”

In de week van mijn gesprek met Margreet heeft iedereen het over de uitzending van Ik vertrek, waarin kinderverpleegkundige Emily als 59 jarige kasteelvrouwe, zoals ze zichzelf al voor vertrek noemde, alleen naar Frankrijk toog, terwijl haar 68 jarige tandarts in Nederland achterbleef op een luxe woonboot. Margreet begint er ook over, die chaotische vrouw die toch gewoon haar eigen weg gaat en haar man achterlaat.

Vlak na de kerst was ik zelf in de knoop geraakt met mijn eigen vrijheidsdrang en de vermeende beperkingen van de relatie met mijn 73 jarige man die echt in een andere fase is. Hij zegt: “Ga vooral je gang, doe wat je niet laten kunt, je hebt alle vrijheid, maar voor mij is deze periode echt oogsttijd na een rijk en avontuurlijk leven. Mijn geluk zit nu naast de omgang met jou, mijn (klein)kinderen en vrienden, in simpele dingen. Ik geniet van iedere dag. Heb je al gemerkt dat ze langzaam weer langer worden?”

Enigszins verwilderd na dit stormachtige begin van het nieuwe jaar begin ik aan de kennismaking met een vrouw die mij  is aanbevolen vanwege haar onderzoekende geest en niet aflatende maatschappelijke betrokkenheid. Ik ben  benieuwd hoe zij dat doet met haar 21 jaar oudere partner. “Neem de zaken zoals ze komen” spreekt ze me toe als een oudere zus. Je hoeft geen beslissingen te forceren of doelen te stellen. Dat is nou juist zo mooi op onze leeftijd. Go with the flow. En als je op een kruispunt komt, neem je de wijste beslissing, namelijk die je hart je ingeeft. Dat maakt het allemaal een stuk lichter en haalt de zwaarte een beetje weg.” Ik weet dat ze gelijk heeft.

Inmiddels ben ik  al helemaal thuis in mijn interviewrol. Kennelijk past me dit. Wildvreemde vrouwen het hemd van het lijf vragen en een sfeer creëren waarin ze zich uitgenodigd voelen om vrijuit te spreken.  Margreet deelt van ganser harte wat ze weet over het ronden van haar bocht van 60. Te beginnen met die partner.

“Misschien was het voor mij rond de 50 dat ik een duidelijk statement moest maken. Mijn man stopte met zijn werk als medisch specialist. Ik heb toen gezegd: maar ik ga nog niet met pensioen! Daar was alle begrip voor. Ook toen tien jaar later mijn rol als wethouder bij de gemeente Arnhem stopte wist ik: ik ben nog niet klaar met de wereld. Ik had misschien nog ergens burgemeester kunnen worden, maar dan hadden we moeten verhuizen en dat had ik er niet voor over. We wonen hier prima. Vanuit mijn eigen adviesbureau Greenbridges werk ik sindsdien voor alle mogelijke overheidslagen en zit ik in verschillende landelijke adviescommissies en besturen op het gebied van duurzaamheid. Het is niet dat mijn man altijd overliep van belangstelling voor mijn werk, maar gaandeweg is hij er steeds enthousiaster over geworden. Nu is hij  blij dat ik voor hem het venster op de wereld ben.

Ik ben mijn hele leven al bestuurlijk actief. Het ligt me en ik kan een bijdrage leveren. Ik geniet van het omgaan met mensen in allerlei gremia, maar wel met een belangrijke drijfveer: de wereld zo goed mogelijk doorgeven aan de volgende generaties; liefst een stukje mooier. Mijn levenservaring maakt mijn bestuurlijk verbindende rol  alleen maar rijker.

Ooit ben ik begonnen als verpleegkundige. Dat was toen de makkelijkste manier om snel het huis uit te kunnen: je kreeg meteen salaris terwijl je studeerde. Daardoor kon ik ook op kamers. Van begin af aan had ik allerlei bestuursfuncties, zoals de medezeggenschapsraad van school en op een dag werd ik gevraagd om op de VVD lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen te komen. Dat gaf me een kans om eerder in het proces invloed uit te oefenen, meer aan het stuur te zitten. En zo kwam ik op allerlei plekken in het openbaar bestuur aan het werk.

Toen vier jaar geleden mijn 1e kleinkind werd geboren realiseerde ik me dat ik in een andere positie kwam. Ineens hoorde ik zinnen van vroeger in mijn hoofd: ‘oh, is je oma overleden, nou ja, ze was ook al oud.’ Ik dacht dit gaat nu over mij. En ik ben nog lang niet klaar met leven! Die drang van jou naar vrijheid herken ik op een bepaalde manier zeker. Het leven is  zo kort en ik heb er nog zo’n lol in. Met bijna kinderlijk plezier heb ik mij sinds kort op het besturen van mijn drone toegelegd. Ik voel me dan zo vrij als een vogel. Met de opbrengst van de natuurfoto’s die ik daarmee maak sponsor ik weer het Watermuseum in Arnhem.

Zolang mijn nieuwsgierigheid en verwondering mee doen, blijf ik jong. En verder moeten we het niet te zwaar nemen, we zijn allemaal voorbijgangers in dit leven. Wat vind je van de vrouw of deze foto? Ik ontmoette haar op Bali. Ze staat er zo ontspannen en open bij, daar laat ik mij graag door inspireren.

Over het Nederlandse equivalent van “Crone” heb ik ook nagedacht. Je komt toch op woorden als ‘volgroeid, rijp of wijs’, maar verder is de rol van grootouders in onze cultuur nogal prozaïsch: op dit moment hebben ze vooral een logistieke functie. Kinderen opvangen als de ouders moeten werken. Ik doe het met alle liefde en plezier. Maar het is mijn kinderen heus niet om mijn wijsheid te doen, het gaat vooral om onze beschikbaarheid. Ik vind de vraag naar de waarde van de 3e levensfase voor de maatschappij zeker relevant. Wat ik merk is dat ik sneller dan vroeger mijn mond open doe als ik ongelijkheid zie. Ik voel me vrijer. Bijvoorbeeld als ik zie dat ik in een bestuur als enige vrouw met 6 mannen zit, dan benoem ik dat. Ik merk ook dat jonge mensen graag even met mij komen sparren als ze ergens mee zitten. Dat is kennelijk makkelijker omdat ik qua ambitie geen bedreiging ben.

Je hebt me trouwens wel aan het denken gezet met al je vragen! Ik ben  benieuwd hoe het verder gaat. En voor nu: pluk de dag en blijf ontdekken!”

Inmiddels is bij ons thuis de lichtheid weergekeerd. Liefde en vrijheid zijn prima te verenigen. Alleen naar de best passende vorm is het soms wel zoeken. Daar gaat vast een van de volgende columns over.